Voorbereiding: wat neem je mee en hoe sluit je aan
Checklist voor je rack of flightcase: voeding, reservekabels (TRS en XLR), DI-box, audio-interface/DI-box met meerdere outputs, sustain- en expressionpedalen, en een stageplot/inputlijst. Overweeg een actieve DI voor actieve keyboards en een passieve DI bij hoge impedantie-uitgangen. Een goede DI-box en gebalanceerde TRS- of XLR-kabels verminderen brom en signaalverlies.
Sluit je keyboard aan met gebalanceerde outputs waar mogelijk. Gebruik XLR/TRS voor lange runs naar de PA en korte, hoge-kwaliteit TS/TRS-kabels op het podium. Zet volumes laag bij het aansluiten en regel gain structure samen met de geluidstechnicus om clipping te voorkomen.
Gainstructuur en signal routing
Bespreek je inputlist vóór soundcheck: welke patches gebruik je, welke outputs moeten naar FOH, welke naar monitors of in-ears. Als je meerdere sounds tegelijk speelt (split of layered patches), stuur bij voorkeur meerdere directe outputs of gebruik een kleine mixer als submix op het podium. Dat geeft de FOH-engineer meer controle over balans en verwerking.
Werk met een duidelijke gainstructuur: keyboard master op -10 dBFS tot -6 dBFS (afhankelijk van je keyboard), FOH gain zodanig dat er headroom blijft. Gebruik pads op het keyboard als je pieken verwacht bij bepaalde patches.
EQ-principes voor live keyboards
Bij live-mixing geldt vaak: snijd eerder dan boost. Een paar praktische richtlijnen per type geluid:
- Pads en strings: snijd modder weg rond 200–500 Hz, open de presence rond 3–6 kHz als het moet doordringen, vermijd overmatig laag tenzij je sound sub-achtig hoort.
- Pianos en stage pianos: behoud laag tot rond 80–120 Hz voor body, snijd congestie bij 200–400 Hz, boost subtiel rond 5 kHz voor attack en articulatie.
- Synth leads en plucks: zorg voor presence tussen 1–5 kHz, snijd laag onder 100 Hz tenzij dat essentieel is, en tame resonanties in 2–4 kHz die harsh kunnen klinken.
- Bassen en low-end synths: laag onder 40–60 Hz kan vaak weggefilterd worden in FOH of door de sub, focus op fundamentele frequenties en gebruik high-pass op niet-bass keyboards.
Gebruik een smal Q om problematische resonanties weg te halen en een brede Q voor muzikale aanpassingen. Communiceer met de engineer: vraag voordat je EQ drastisch verandert of zij die aanpassing ook op het FOH-kanaal willen doorvoeren.
Effecten en dynamiek op het podium
Beslis vooraf welke effecten je lokaal (op het keyboard) en welke door de FOH-engineer moeten worden toegepast. Reverb en delay die je zélf toevoegt kan moeilijk in balans zijn met de zaalreverb; overleg met FOH of zij de send/return willen beheren via de aux-bussen. Als je veel reverb/delay gebruikt in je patches, zet de wet/dry controle in de preset overzichtelijk zodat de FOH-engineer nog ruimte heeft.
Compressie kan live helpen om dynamiek te temmen, maar te veel compressie maakt zaken levenloos. Laat de engineer weten of je al compressie op het keyboard hebt, zodat hij/zij het signaal dienovereenkomstig kan behandelen.
Monitors en in-ears: samenwerking en praktische tips
Monitors op het podium hebben invloed op hoe hard je speelt en op de bleed naar microfoons. Bespreek met de monitor-engineer welke elementen jij het meest nodig hebt in je foldback. Veel keyboardspelers willen meer piano/pads en minder drums in hun monitor, of juist klik en bas voor timing. Overweeg in-ears voor consistente mixes en lagere stage-volume, wat de FOH-mix vaak ten goede komt.
Maak gebruik van cues en mute-knoppen: voeg een stille ‘safe’ patch toe voor wanneer de drummer of zanger solo wil hebben. Presets met een duidelijk benoemde volgorde helpen bij snelle veranderingen tijdens het optreden.
Soundcheck workflow en communicatie met de geluidstechnicus
Een efficiënte soundcheck bespaart tijd en frustratie. Volg dit beknopte stappenplan samen met de engineer:
- Geef je stageplot en inputlist voor aanvang.
- Start met één patch (bijv. piano) om gain en basis-EQ in te stellen.
- Loop door belangrijkste patches, stem gain en sends voor monitors/auxes af.
- Controleer transition-patches en schakelmomenten tijdens een korte run-through.
- Vraag feedback en luister vanaf het publieksperspectief als dat mogelijk is.
Gebruik heldere terminologie en wees open voor suggesties. Een goede FOH-engineer wil jou laten klinken, dus samenwerking en korte, duidelijke aanwijzingen werken het best.
Veelvoorkomende problemen en snelle oplossingen
- Brom of ruis: controleer kabels, werk met gebalanceerde verbindingen en DI-boxes; zet ground lift op de DI als je aardlus vermoedt.
- Te veel low-end: zet een high-pass filter op niet-basspatches of snijd onder 80–120 Hz.
- Patches komen niet door: vraag FOH of er inserts of gates actief zijn; verhoog presence rond 3–6 kHz subtiel.
- Onverwachte pieken: gebruik pad-functie, limiter of stel een soft clipper in op je keyboard of DI.
Verder leren en bronnen
Wil je dieper in de techniek duiken? Lees meer over belangrijke keyboardfuncties en specificaties die live-werk beïnvloeden op keyboard functies en belangrijke specificaties. Voor creatieve toepassingen en performance-workflows kun je ook ons artikel over het bouwen van een signature-sound raadplegen: zo bouw je in vijf stappen een herkenbare signature-sound op je keyboard.
Slotopmerking
Een sterke live-mix van je keyboard ontstaat door voorbereiding, duidelijke communicatie en verstandige, muzikale EQ-keuzes. Met de juiste kabels, een logische signal routing en een goede samenwerking met FOH en monitors kun je je geluid laten uitblinken zonder dat het ten koste gaat van het samenspel. Probeer de tips uit op je volgende soundcheck en neem kleine wijzigingen stap voor stap door met de geluidstechnicus — dat levert de beste en meest consistente resultaten op.
